به گزارش دفتر رسانه و ارتباطات نهضت استادی بسیج اصفهان، عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان و عضو شورای عالی بسیج اساتید استان اصفهان در نشست تخصصی دانشگاه حل مسئله «مسئله سوم، سرمایه اجتماعی و عدم استفاده از ظرفیت‌های مردمی» که به همت اندیشکده علمی راهبردی بسیج اساتید استان اصفهان و کانون بسیج اساتید دانشگاه اصفهان و دانشگاه آزاد اسلامی ناحیه شرق اصفهان برگزار شد، گفت: تجدید ساختار و باز مهندسی در نقش مردم در اقتصاد ضرورت دارد.

محمدرضا حیدری گفت: مسئله‌ای بنام سرمایه اجتماعی و عدم استفاده از ظرفیتهای مردمی را مستحضرید به هر حال مسائلی که در هفت هشت سال گذشته و بالاخص در سه سال گذشته اتفاق افتاد و نمودهای آن را در جاهای مختلف دیدیم که نمونه آن بحث بنزین در سال 98 بود و نشان از نوعی فروپاشی سرمایه اجتماعی در کشور دارد.

وی ادامه داد: بی‌اعتمادی بوجود آمده به سیاستگذار باعث می‌شود آن چه لازمه یک جامعه دینی است که در آن جامعه شاهد ابتدا مواخات و مواسات به معنی شریک دانستن مردم در مال  خود و تکافل که من کفیل روزی شما هستم و شما کفیل روزی من هستید و کفالت افقی داریم یعنی مردم با هم و کفالت عمودی یعنی وظیفه دولت برای حفظ توازن اجتماعی و نیز تعاون که من یار شما باشم و شما یار من؛ این مولفه‌های اساسی یعنی مواخات، مواسات، تکافل و تعاون متاسفانه رنگ می‌بازد.

 عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان، در ادامه بیان داشت: و حاصل این می‌شود که وقتی احیانا برخی دولتمردان حرفی می‌زنند بواسطه بی‌اعتمادی موجود نه تنها این حرف کارکرد خود را ندارد بلکه بالعکس عمل می‌کند.

حیدری گفت: سرمایه اجتماعی در اقتصاد با مفاهیمی مثل اعتماد، مشارکت و شبکه‌های افقی و به مفهوم تعاون  شناخته می‌شود و ریز مولفه‌هایی هم دارد ولی از این عنوان و مفهوم بی‌اعتمادی و حتی مقابله با بعضی از توصیه‌ها است که از نگاه اقتصاد بحث را دنبال می‌کنم.

 وی عنوان کرد: مبنای اقتصاد در آموزه‌های دینی ما همان مبنای حضور مردم در صحنه عمل اقتصادی است. اما بحثهای خیلی جدی است که ما بخصوص در سالهای پس از جنگ مسیر را توی این 32 سال حتی بنام نئولیبرالیسم اقتصادی باز هم عملا با این که مثلا خصوصی‌سازی کرده‌ایم اما سهم دولت در اقتصاد عملا افزایش پیدا کرده در دوره خصوصی سازی در سالهای 68 تا 76؛ و در دور دوم خصوصی سازیها هم بخش عمومی غیر دولتی بزرگ شد.

وی بیان داشت: مردمی که انقلاب را با دست خودشان و خالی اداره کرده بودند و مردمی که امنیتی‌ترین مسئله را اداره کرده بودند یعنی جنگ را ما مردمی اداره کردیم و مردمی که بزرگترین نهضت سازندگی را به پا کرده بود ولی عملا شاهد هستیم که برغم این تجارب ارزشمند بعد از آن با تفکری بنام تکنوکراسی که خودشان می‌گویند و با ادبیات نئولیبرالیسم اقتصادی و اجرای سیاستهای تغییر ساختاری عملا فسادی نهادینه شد که براساس آن سهم دولت و بنگاههای بزرگ بنام حتی خصوصی سازی این اتفاقات تلخ افتاد.

عضو شورای عالی بسیج اساتید استان اصفهان، گفت: و الان متاسفانه شاهد آن هستیم که وضعیت حضور مردم در صحنه اقتصاد اصلا وضعیت قابل قبولی نیست و بسیاربسیار اندک است در صورتی که روح  آموزه‌های دینی و تجربه‌های ارزشمند و خود سیاستهای اقتصاد مقاومتی و دیدگاههای امام (ره) و رهبری این نبوده و نیست.  

عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان، بیان کرد: مستحضرید که شاهد بودیم که بنام کارایی و بهره‌وری و مباحثی از این دست جهاد سازندگی را ادغام کردند با وزارت کشاورزی که بعبارتی ما روح جهادی را از بروکراسی کشور گرفتیم.

وی با بیان این که متاسفانه به خاطر وضعیت به وجود آمده انرژی و سرمایه‌ها و اراده مردم تعیین کننده نیست در اداره کشور، گفت: متاسفانه در اصفهان وضعیت فاجعه‌آمیز است یعنی استان از لحاظ سرمایه اجتماعی جزو سه استان آخر و رتبه امنیت سرمایه‌گذاری ما رتبه ‌ 28ام است و سرمایه‌گریزترین استانهای کشور است و رتبه فضای کسب و کار ما رتبه 15ام است در اقتصاد کشور.

حیدری ادامه داد: این مسیری که در این 32 سال طی کردیم بجز سالهای 84 تا 88  ما شاهد هستیم که سهم مردم در اقتصاد، اراده و سرمایه و ارزشها و فرهنگ و کار آنها کمتر و کمتر شده.

وی عنوان کرد: در حالی که مقام معظم رهبری می‌فرمایند این اقتصادی که بعنوان اقتصاد مقاومتی مطرح می‌شود مردم بنیاد است یعنی بر محور دولت نیست و اقتصاد دولتی نیست اقتصاد مردمی است با اراده و سرمایه و حضور مردم تحقق پیدا می‌کند، اما این که دولتی نیست به این معنا نیست که دولت در قبال آن مسئولیتی ندارد دولت مسئولیت برنامه‌ریزی، زمینه‌سازی، ظرفیت‌سازی، هدایت و کمک دارد کار اقتصادی و فعالیت اقتصادی دست مردم است مال مردم است اما دولت بعنوان مسئول عمومی نظارت، هدایت و کمک می‌کند جایی که کسانی بخواهند سوء استفاده  کنند و دست به فساد اقتصادی بزنند جلو آنها را می‌گیرند و جایی که کسانی احتیاج به کمک دارند، کمک می‌کند. 

عضو شورای عالی بسیج اساتید استان اصفهان، عنوان کرد: ولی وقتی مراجعه می‌کنید به سهم مردم و این رکن مردم محوری در اقتصاد براساس آموزه‌های سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی می‌بینید متاسفانه این سهم اصلا سهم قابل دفاعی نیست و روز‌به‌روز گویی آنهایی که نخبه‌تر و حکیم‌تر و مومن‌تر و سالم‌تر و با انگیزه‌تراند به لحاظ دینی گویی سیستم دولتی آنها را برون فکنی می‌کند و اثرتخلیه‌ای دارد.

حیدری گفت: ارکان شش گانه اقتصاد مقاومتی دانش بنیانی، درون زایی، برون‌گرایی، مردم محوری، عدالت محوری و فرهنگ جهادی است که عملا از روح فرهنگ جهادی در سیاستهای مختلف دولتهای پس از جنگ نه تنها تهی شدیم بلکه پس رفت کردیم در صورتیکه هم در آموزه‌های دینی هم قانون اساسی مواد و اصول مختلف و هم در سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی توانمندسازی مردم و فعالان اقتصادی و همچنین تقویت فرهنگ جهادی و مشارکت آحاد همکاریهای جمعی، ارتقا سرمایه‌های انسانی از جمله مهارت و کارآفرینی خلاقیت و نوآوری مولفه‌های مردم محوری بوده است.

استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان تاکید کرد: وقتی می‌گوییم مردمی کردن اقتصاد باید رابطه فرد با خانواده با دین و مسجد بعنوان حلقه پیوند زننده بین مومنین با مدرسه و کانون تعلیم و تربیت و با تعاون و سهم بخش تعاون در اقتصاد و سهم بخش سوم در اقتصاد یعنی بخشی که انگیزه‌های غیر دولت و ثروت است که اگر بخش اول را دولت نهادی بنام قدرت که البته مبنای دینی ما خدمت است و بازار بعنوان ثروت باشد بخش سوم جایی است که افراد با انگیزه انسان دوستانه، خیرخواهانه، نوع دوستانه، اجتماعی و اخروی حتی عاطفی و حمایتی و ارزشهای انسانها کنار هم جمع می‌شوند و می‌توانند اقتصاد را اداره کنند.

وی با اشاره به این که مثلا بیش از 14 درصد اقتصاد هلند از طریق مردم اداره می‌شوند، اظهار کرد: در استفاده از ظرفیت خود توده‌های مردم لازم نیست همه باسواد باشند، یا این که ما اقوام مختلفی داریم.

این استاد دانشگاه عنوان کرد: و نیازمند این هستیم که یک بازبینی در نقش مردم در اقتصاد بکنیم در سیاستهای کلی اصل 44 که مقام معظم رهبری فرمودند سهم دولت باید برود به سمت 20 و سهم بخش خصوصی به مفهوم خاص کلمه برود به سمت 55 و سهم بخش تعاوت برود به سمت 25 درصد که الان فکر نمی‌کنم بیش ازپنج شش درصد باشد. 

عضو شورای عالی بسیج اساتید استان اصفهان، عنوان کرد: از آن طرف سهم ارزش افزوده بخش سوم نسبت به کل اقتصاد سهم شرکت‌های تعاونی به کل شرکت‌ای ثبت شده، همچنین سهم سمن‌ها و سازمانه‌ای مردم نهاد، نهادهای مردمی و کارکردهای میان بخشی و فرابخشی و بخشی و اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی و زیست محیطی و حتی حوزه حکمرانی و امنیتی، همینطور نهادهای مردم پایه مثل قرض الحسنه‌ها و خیریه‌ها که می‌توانند بار سنگینی بردارند سهم‌شان در اقتصاد به شدت محدود است و حتی سهم فناوریهای کاربر. 

سهم مردم در اقتصاد سهم قابل قبولی نیست

وی بیان کرد: الان وضعیت موجود ما در سهم مردم در اقتصاد سهم قابل قبولی نیست از این جهت نیازمند بازنگری اساسی در بازسازی اعتماد و زیرساخت‌های نرم مبانی فلسفی نظام اسلامی و جامعه دینی هستیم.

حیدری ادامه داد: هم براساس اصول مصرح قانون اساسی، بیانیه گام دوم که مقام معظم رهبری بیش از 37 بار از جوانان نام برده‌اند و هم سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی و اصل 44 و سایر سیاست‌های کلی که بر اساس اصل 110 همه قوا موظف به رعایت آن هستند لازم است در این موضوع بازنگری کلی بکنیم و حتما شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجمع تشخیص مصلحت نظام و قوای سه گانه و حوزه و دانشگاه مسئولیت‌های جدی دارند که باید به این مسئولیت ذاتی قیام کنند.

سهم مردمان روستا در اقتصاد سهم قابل قبولی نیست

وی عنوان کرد: مثلا سهم مردمان روستا در اقتصاد که کانون هویت و توحید و انس با طبیعت و ارتباط با مفهومی به نام سلامت نَفس و پرهیز از رانت‌خواری در اقتصاد است وضعیت ما اصلا قابل قبول نیست الان روستاها خالی شده و روستایی دنبال هویت خود می‌آید شهر ولی چون نمی‌تواند با اقتضائات شهری خود را تطبیق دهد حاشیه نشین می‌شود.

 آسیب‌های و پدیده‌های خیلی پیچیده اجتماعی ناشی از نگاه غلط به مسئله حضور مردم در اقتصاد

 عضو شورای عالی بسیج اساتید استان اصفهان در ادامه، ،عنوان کرد: و بیش از 15میلیون حاشیه نشینی و آسیب‌های اجتماعی و نرخ‌ها طلاق و افزایش سن ازدواج تا پدیده‌های خیلی پیچیده اجتماعی مثل فضای مجازی ناشی از این نگاه غلط است به مسئله حضور مردم در اقتصاد است.

وی بیان داشت: وقتی دولت در صنایعی مثل فولاد و پتروشیمی و غیره سرمایه‌گذاری می‌کند و هر شغل را احیانا یکی دو میلیارد و بیشتر هزینه می‌کند آن وقت کسی که با ده یا بیست ملیون یک کاری را سامان دهد عملا از ارزش افزوده باز می‌ماند که مثلا در طول زمان دامداری‌های سنتی از بین می‌رود.

تجدید ساختار و باز مهندسی در نقش مردم در اقتصاد ضرورت دارد

این استاد دانشگاه ادامه داد: بطور کلی آنچه الان شاهدیم ذره ذره مردم احساس کردند کسانی که حاکم هستند از آنها فاصله گرفته‌اند. الان حضور مردم بخصوص جوانان و انسان‌های مومن معتقد به مبانی انقلاب، انسان‌های حکیم در عرصه اقتصاد اهمیت دارد همچنین ‌می‌طلبد که یک تجدید ساختار و باز مهندسی در نقش مردم در اقتصاد داشته باشیم. 

انتهای پیام/